Θεραπείες Υπογονιμότητας
Πρωτόκολλα διέγερσης των ωοθηκών
Υπάρχουν τρία (3) βασικά πρωτόκολλα για τη διέγερση των ωοθηκών, το «μακρύ», το «βραχύ» και το «πρωτόκολλο των ανταγωνιστών». Η εξατομίκευση και επιλογή του πρωτοκόλλου θα γίνει από τον Δρ Ιωαννίδη, αφού έχει ενδελεχώς μελετήσει και διερευνήσει το ιστορικό και των δυό σας.
Μακρύ πρωτόκολλο
Το μακρύ πρωτόκολλο ξεκινά την 2η ή 21η ημέρα του κύκλου με χρήση της κατηγορίας φαρμάκων που λέγονται GnRH-ανάλογα (πχ Daronda, Arvecap κ.α) τα οποία θα χορηγηθούν για 10-14 ημέρες. Τα φάρμακα αυτά έχουν σκοπό να προετοιμάσουν και να καταστείλουν τις ωοθήκες σας, σταματώντας προσωρινά το βιολογικό τους ρολόϊ. Στη συνέχεια, αφού σας έρθει η περίοδος, θα πρέπει να κάνετε εξέταση αίματος για τον έλεγχο των ορμονών σας. Αυτό είναι απαραίτητο για να διαπιστώσουμε αν έχει γίνει καταστολή στις ωοθήκες. Στη συνέχεια, και ενώ συνεχίζετε το GnRH-ανάλογο, αρχίζετε το φάρμακο της διέγερσης (Gonal-F, Puregon, Menopur, Altermon, Merional), το οποίο βοηθάει τις ωοθήκες να παράξουν πολλά ωοθυλάκια. Ο έλεγχος της σωστής ανάπτυξης των ωοθυλακίων γίνεται με συνδυασμό εξετάσεων αίματος και κολπικού υπερηχογραφήματος. Όταν πάνω από 3 ωοθυλάκια είναι μεγαλύτερα των 17mm τότε γίνεται η ένεση χοριακής γοναδοτροφίνης (Pregnyl ή Ovitrelle) (νυχτερινή ένεση), η οποία είναι απαραίτητη για την τελική ωρίμανση των ωαρίων. Η ωοληψία προγραμματίζεται να γίνει 34-36 ώρες μετά τη χορήγηση της χοριακής γοναδοτροφίνης.
Βραχύ πρωτόκολλο
Το βραχύ πρωτόκολλο περιλαμβάνει την χορήγηση από τη 2η μέρα GnRH–αγωνιστών (όπως και στο μακρύ), με ταυτόχρονη χορήγηση από την 3-4η ημέρα φαρμάκων που διεγείρουν την παραγωγή ωοθυλακίων. Η παρακολούθηση της σωστής ανάπτυξης των ωοθυλακίων γίνεται με συνδυασμό εξετάσεων αίματος και κολπικού υπερηχογραφήματος, όπως και στο μακρύ πρωτόκολλο. Το ίδιο ισχύει για την τελική χορήγηση της χοριακής γοναδοτροφίνης.
Πρωτόκολλο ανταγωνιστών
Το πρωτόκολλο ανταγωνιστών είναι το πιο πρόσφατο από τα άλλα δύο, μια και κάνει χρήση νεότερων φαρμάκων που λέγονται GnRH–ανταγωνιστές (Cetrotide, Orgalutran). Τα φάρμακα της διέγερσης αρχίζουν την 2η της περιόδου και ο ανταγωνιστής προστίθεται την 5-7η ημέρα του κύκλου. Η παρακολούθηση της σωστής ανάπτυξης των ωοθυλακίων γίνεται με συνδυασμό εξετάσεων αίματος και κολπικού υπερηχογραφήματος, όπως και στο μακρύ πρωτόκολλο. Το ίδιο ισχύει για την τελική χορήγηση της χοριακής γοναδοτροφίνης.
Εβδομαδιαία διέγερση ωοθηκών με κορριφολιτροπίνη άλφα (Elonva)
Σε όλα τα παραπάνω πρωτόκολλα, η διέγερση των ωοθηκών να παράξουν ωάρια γίνεται με καθημερινές ενέσεις των κατάλληλων φαρμάκων. Το 2011 κυκλοφόρησε ένα νέο σκεύασμα (κοριφολλιτροπίνη-α ή Elonva) το οποίο μπορεί να αντικαταστήσει τις 7 πρώτες ενέσεις με μία σε «συμπυκνωμένη» μορφή. Αυτό πιθανώς να έχει ένδειξη σε άτομα που δεν μπορούν να κάνουν ενέσεις και διαμένουν μακρυά, οπότε αποφεύγουν τις καθημερινές μετακινήσεις. Πάντως η δραστικότητα και αποτελεσματικότητα του φαρμάκου αυτού χρήζει περαιτέρω τεκμηρίωσης
Σε όλα τα πρωτόκολλα, κατά τη διάρκεια της διέγερσης έχουμε στόχο να παραχθεί και μετέπειτα να συλλεγεί ένας ικανοποιητικός αριθμός ωαρίων (από 4 έως 15). Η χρήση όμως των φαρμάκων αυτών απαιτεί εμπειρία και προσοχή για να μην προκύψει υπερδιέγερση των ωοθηκών [link]. Σε αντίθετη περίπτωση που χορηγηθεί μικρότερη δοσολογία από την απαιτούμενη, παράγονται λιγότερα ωάρια και τότε τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης μειώνονται.
Ο ελάχιστος αριθμός ωαρίων που χρειάζονται για να προχωρήσει ένας κύκλος εξωσωματικής γονιμοποίησης εξαρτάται από παράγοντες, όπως το μέγεθος των ωοθυλακίων, η ηλικία της γυναίκας, τα αποτελέσματα προηγούμενων διεγέρσεων και η πρόθεση του ζευγαριού και του ιατρού να προχωρήσουν με την ωοληψία, ακόμα και αν θα συλλεχθεί μικρός αριθμός ωαρίων. Αν παρά τη διέγερση οι ωοθήκες παράγουν λιγότερα από 3 ώριμα ωοθυλάκια, τότε είναι καλό να συμβουλέψουμε τη γυναίκα, αν ο κύκλος αυτός δεν επιτύχει, να προχωρήσει στο μέλλον σε φυσικούς κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Ο ρόλος του γυναικολόγου αναπαραγωγής σε όλα τα πρωτόκολλα είναι να εξατομικεύσει και να επιλέξει το κατάλληλο πρωτόκολλο, με τα κατάλληλα φάρμακα, στις κατάλληλες δοσολογίες και να τα χορηγήσει για το κατάλληλο χρονικό διάστημα.
Μάθετε περισσότερα για την εξωσωματική γονιμοποίηση σε φυσικό κύκλο ή εξωσωματική χωρίς φάρμακα
